Menopozal dönemlerde uygulanan egzersiz türlerinin uyku kalitesine etkisi

Abstract

Kadın yaşamının ayrılmaz bir parçası olan menopoz döneminde bir takım fiziksel, ruhsal, duygusal ve sosyal belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Menopoz döneminde uyku sorunları sık yaşanmakla beraber, altta yatan nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Uyku sorunlarının çok fazla yaşanması kadınların günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmelerini ve uyku kalitelerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu derlemenin amacı menopoz döneminde uygulanan egzersiz türlerinin (egzersiz, yoga, pilates vb.) uyku kalitesine etkisini incelemektir. Literatür taraması “menopoz”, “uyku kalitesi”, “egzersiz”, “yoga”, “pilates” anahtar kelimeleri kullanılarak Google Akademik ve PubMed veri tabanlarında yapılmıştır. Tarama sonucunda çalışmanın amacına uyan 9 çalışma derleme kapsamına alınmıştır. Menopoz döneminde yapılan egzersiz türlerinin uyku kalitesine etkisini inceleyen çalışmalara bakıldığında yapılan fiziksel egzersiz, yoga ve pilatesin uykusuzluğu azalttığı, uyku kalitesini olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarda; 12 hafta boyunca düzenli yapılan yürüyüşlerin postmenopozal kadınlarda uykuya dalma süresini azalttığı, uyku kalitesini artırdığı ve gündüz günlük yaşam aktivitelerinde işlev bozukluklarını azalttığı bulunmuştur. Menopozal dönemdeki kadınların 6 ila 12 hafta arasında pilates programına dahil edildikleri çalışmalarda kadınların uyku sorunlarının azalarak uyku sürelerinin arttığı, uykuya dalmadaki gecikmelerin azaldığı, uyku kalitelerinin arttığı ve uyku ilacı kullanımlarının azaldığı belirlenmiştir. Yoga egzersizlerinin 20 hafta boyunca uygulanması sonucunda ise postmenopozal kadınların uyku kalitesinin arttığı ancak premenopozal dönemdeki kadınların anlamlı şekilde etkilenmediği saptanmıştır. Menopoz dönemindeki kadınların fiziksel egzersiz, yoga, pilates gibi kendine uygun olan bir egzersiz türünü seçerek düzenli yapması, uyku kalitelerini artırarak günlük yaşam aktivitelerini sağlıklı bir şekilde sürdürmelerine yardımcı olacaktır. Ebe ve hemşirelerin, menopoz dönemindeki kadınların uyku kalitelerini değerlendirmeleri, uyku sorunu yaşayan kadınlara yönelik egzersiz programları oluşturarak uygun şekilde yürütülmesi konusunda eğitim ve danışmanlık yapmaları önerilmektedir.

During menopause, which is an integral part of women's life, some physical, mental, emotional and social symptoms may occur. Although sleep problems are common during menopause, the underlying causes are not fully known. Having too many sleep problems can negatively affect women's ability to perform their daily life activities and sleep quality. The aim of this review is to examine the effect of exercise types (exercise, yoga, pilates, etc.) applied during menopause on sleep quality. The literature search was conducted in Google Scholar and PubMed databases using the keywords "menopause", "sleep quality", "exercise", "yoga", "pilates". As a result of the screening, 9 studies that fit the purpose of the study were included in the review. Considering the studies examining the effects of exercise types performed during menopause on sleep quality, it was determined that physical exercise, yoga and pilates reduced insomnia and positively affected sleep quality. In the studies carried out; It has been found that regular walks for 12 weeks reduce the time it takes to fall asleep in postmenopausal women, improve sleep quality, and reduce dysfunction in daytime activities of daily living. In studies where menopausal women were included in a 6-12 week pilates program, it was determined that women's sleep problems decreased, their sleep duration increased, delays in falling asleep decreased, their sleep quality increased and their use of sleeping pills decreased. As a result of applying yoga exercises for 20 weeks, it was determined that the sleep quality of postmenopausal women increased, but premenopausal women were not significantly affected. Choosing a suitable type of exercise, such as physical exercise, yoga and pilates, will help women in menopause to continue their daily life activities in a healthy way by increasing their sleep quality. It is recommended that midwives and nurses evaluate the sleep quality of women in the menopausal period, create exercise programs for women with sleep problems, and provide training and counseling on their proper execution.