Türk-Amerikan ilişkilerinde 8 büyük kriz

Abstract

Bir dönem örnek bir müttefiklik ilişkisi olarak gösterilen Türk-Amerikan ittifakı, 1960’lardan bugüne birçok krizle yüzleşmek zorunda kalmıştır. Krizler, farklı sebeplerden kaynaklanmasına karşın, her ikiye ülkeye de zarar vermiş ve müttefiklik ilişkilerini zora sokmuştur. Bu çalışmada, Türk-Amerikan ilişkilerinde yaşanan 8 büyük siyasal kriz analiz edilerek, krize neden olan durumlar incelenecektir. Bu doğrultuda, makalede, U-2 Krizi, Johnson Mektubu, haşhaş sorunu, 1 Mart 2003 tezkeresi, çuval olayı, Rahip Brunson krizi, PYD/YPG sorunu ve S-400/F-35 krizi gibi konular incelenecektir. Bu minvalde, araştırmada, Türk-Amerikan ilişkilerinde soruna neden olan 5 önemli neden şöyle sıralanmıştır: ABD’nin küresel siyasi dizaynları ile Türkiye’nin ulusal ve bölgesel hedeflerinin örtüşmemesi, her iki ülkedeki demokratik mekanizmalarının yarattığı sorunlar, iletişim sorunları ve yanlış anlamalar, siyasi kültür farklılıkları ve ikili ilişkilerde araya başka unsurların girmesi.

Once being shown as an exemplary model of a strategic partnership, Turkish-American relations had to face with many crises until now. These crises were caused by different reasons and had negative effects over both countries. This study aims to analyze 8 major crises in Turkish-American relations by focusing on the reasons of these crises. Accordingly, U-2 crisis, the “Johnson Letter” crisis, opium crisis, 1 March 2003 memorandum, the hood incident, Pastor Brunson crisis, PYD/YPG crisis, and S-400/F-35 crisis will be analyzed. The paper will argue that there are 5 main issues that create problems in bilateral relations: the lack of coherence between Washington’s global policies and Turkey’s regional and national policies, problems caused by democratic systems in each countries, communication problems and misunderstandings, differences in political culture, and other political entities or elements that sometimes overshadow bilateral relations.