Yeni medya ortamlarındaki devlet temelli stratejik iletişim sürecinin analizi: Covid-19 salgını sürecinde Türkiye’nin sosyal medyadaki sağlık ve stratejik iletişiminin incelenmesi
Özet
Çağdaş toplumlarda, sağlığı etkileyen unsurlara bakıldığında toplumsal sağlık politikaları kadar iletişim ve
onun ayrılmaz bir parçası olan sosyal medyanın önemi yadsınamaz. COVID-19 küresel krizi sürecinde
sosyal medya platformlarından devlet kurumları ve yetkililerinin paylaştığı sağlıkla ilgili iletiler, önem
taşımaktadır. Bu çerçevede araştırmanın temel amacı, COVID-19 salgını boyunca Türkiye Cumhuriyeti
devlet kurumları, yerel yönetimler ve bu birimlerin başında görev yapmakta olan kişilerin sosyal medya
kullanımları içerisinde Twitter hesaplarının stratejik iletişim yapılarını tespit etmek ve mevcut bir kriz
durumunda bu krizle mücadele kapsamında bilgi kirliliğinin önlenebilmesi için iletişim ve sosyal medya
stratejilerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda toplumu bilgilendirmekle görevli olan
Cumhurbaşkanlığı, Sağlık ve İçişleri Bakanlıkları, İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehir Belediyeleri’nin
resmi Twitter paylaşımları ve ilgili bakanlar ve belediye başkanlarının kişisel Twitter paylaşımları, nicel
analiz yöntemiyle incelenmiştir. Adı geçen sosyal medya hesapları, devlet kurumlarının krizi ele alma
biçimleri, sağlık görevlileri hakkındaki paylaşımları, paydaşlar nezdindeki paylaşımları doğrultusunda
söylem analizi yoluyla ele alınmıştır. Ardından COVID-19 salgını sürecinde, yapılan paylaşımların devlet
kurumlarının söylemlerine yansıyıp-yansımadığının ve genel kamuoyunun bu söylemleri ne ölçüde ve
hangi kanallardan takip ettiğinin tespit edilmesi için araştırma şirketi IPSOS tarafından Türkiye’de NUTS1
12 bölgede 15-64 yaş arasında 1200 kişi ile bir anket çalışması yapılmıştır. Sonuç olarak özellikle kriz
dönemlerinde, var olan veriyi enformasyona, sonrasında bilgiye ve en nihayetinde bilinçli bir toplumsal
eyleme dönüştüren devlet temelli iletişim sürecinde resmî kurumların, COVID-19 salgınını önlemek adına
bilinçli eylemlerde bulunan bireylere ihtiyaç duyduğu ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra devlet temelli
iletişim sürecinin sağlanması için tercih edilecek sosyal medya platformunun bilgiyi duyurmak, toplumsal
davranış ve düşünceleri gözlemlemek, söylentileri kontrol ederek ortadan kaldırmak, toplumla iş birliğini
kolaylaştırmak ve sosyal uyumu inşa ederek kaynak akışını sağlamak açısından büyük önem taşıdığı
anlaşılmıştır Considering the factors affecting health in contemporary societies, the importance of communication and
social media, which is an integral part of communicating as well as social health policies is undeniable.
During the COVID-19 global crisis, health-related messages shared by government agencies and
administors from social media platforms gained importance. In this context, the main purpose of the
research is to determine the strategic communication structures of the Twitter accounts within the social
media usage of state institutions, local governments and those working at the head of these units during the
COVID-19 epidemic, and to reveal communication and social media strategies prevent information
pollution within the scope of combating an existing crisis. For this purpose, the official Twitter posts of the
Presidency, the Ministries of Health and Interior, İstanbul, Ankara and İzmir Metropolitan Municipalities,
which are responsible for informing the society, and the personal Twitter posts of the relevant ministers and
mayors were analyzed by quantitative analysis method. Discourse analysis was carried out in line with the
aforementioned social media accounts, the way government institutions handled the crisis, their posts about
health officials, and their shares with stakeholders. Then, during the COVID-19 epidemic, a survey was
conducted with 1200 people aged 15-64 in NUTS1 12 regions in Turkey by the research company IPSOS,
to determine whether the posts made are reflected in the discourses of state institutions and to what extent
and through which channels the general public follows these discourses. As a result, in the state-based
communication process, that transforms existing data into information, then into knowledge, and finally
into a conscious social action, especially in times of crisis, official institutions need individuals who take
conscious actions in order to prevent the COVID-19 epidemic. In addition, the social media platform that
will be prefered to provide the state-based communication process is of great importance in terms of
announcing information, observing social behavior and thoughts, controlling and eliminating rumors,
facilitating cooperation with the society and ensuring the flow of resources by building social harmony.