Emile Durkheim’in sosyolojik yaklaşımında savaş ve savaşın toplum üzerindeki etkileri

Abstract

Emile Durkheim, sosyolojinin gelişimine fikirleri, görüşleri, kuramları ile büyük katkı sağlamış, kendinden sonra gelen jenerasyonlara da büyük ilham kaynağı olmuştur. Tüm toplumsal olayların özünün toplumda aranması gerektiği görüşü, Durkheim’ı sosyolojizm akımının savunucusu yapmış ve bu tür bir düşünce ekolü’nün de gelişmesine aracı olmuştur. Her şey toplumsaldır görüşünden yola çıkarak sosyolojik kuramını geliştiren Durkheim, savaşın da toplumsal bir olay olduğunu ve toplumda önemli etkiler bıraktığını savunmuştur. Yapılan derin bir literatür araştırmasından yola çıkarak gerçekleştirilen bu çalışmada, Emile Durkheim’ın bir toplumsal fenomen olarak tanımladığı savaşın sosyolojik analizi ve savaşın toplum üzerindeki dayanışma ve vatanseverlik gibi etkileri incelenmektedir. Çalışmanın temel amacı, Durkheim’ın sosyolojik düşüncesi ekseninde, savaşın sosyolojik etkilerini incelediği çalışmaları ortaya koyarak, günümüzde üzerinde derin incelemeler yapılan bu konuların araştırmalarının 19. yüzyılın sonlarından itibaren yapıldığını ve savaş, kolektif şiddet gibi konuların birer kuramsal perspektifinin bu dönemlerde ortaya konulduğunu açıklamaya çalışmaktır. Savaşın toplum üzerinde bıraktığı en önemli etkinin vatanseverlik ekseninde ortaya çıkan dayanışma olduğunu savunan Durkheim, savaşın da diğer tüm toplumsal olaylar gibi, hem olumsuz hem de olumlu işlevleri olduğunu kanıtlamaya çalışmıştır. Özellikle, hayatının son zamanlarında savaş ve vatanseverlik konularına daha detaylı bir şekilde değindiği, bir toplumun sürekliliğini ve varlığını koruyabilmesi için vatanına sahip çıkması, dünya barışını inşa etmek için, öncelikle ulusal barışın gerçekleşmesi gerektiğini savunduğu dikkat çekmektedir. Durkheim ve kendisiyle birlikte çalışan sosyal bilimcilerin o dönemde geliştirdikleri kuram ve fikirler, günümüzde bu konular ile ilgili yapılan çalışmalarda önemli birer kaynak oluşturmaktadır.

Emile Durkheim has made an important contribution to the development of sociology with his ideas and theories, and has been a great source of inspiration for the next generations. The view that the essence of all social events should be sought in the society made Durkheim a defender of the movement of sociologism. Based on an in-depth literature research, this study examines the concept of war, which Durkheim defined as a social phenomenon and its effects as solidarity and patriotism on the society. The main purpose of the study is to demonstrate, from the sociological thought of Durkheim and by exposing his principal writings concerning the phenomenon of war that the study of this domain has been started to be realized since the end of the 19th century, that the study of the issues as war, collective violence, have been developed during this period. Durkheim who argued that the most important effect of the war on the society was the solidarity developed within the framework of patriotism tried to prove that the war, like all other social events, had both negative and positive functions. In particular, Durkheim was interested in the issues of war and patriotism in more detail in the last days of his