İstanbul’un acil sağlık hizmetlerinde afetlere hazırlık durumunun değerlendirilmesi: Kurumlar ve çalışanlar üzerine bir analiz

Abstract

Bu çalışma, İstanbul'daki acil sağlık hizmetleri ve sağlık çalışanlarının afetlere hazırlık durumunu değerlendirmeyi amaçlamaktadır. İstanbul'daki 280 sağlık çalışanı ile gönüllülük esasına dayanarak yürütülen tanımlayıcı bu araştırma, anket tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri ve afet hazırlık seviyeleri, Afet Bilgi Düzeyi (AFBD) ölçeği ile toplanmıştır. Toplanan veriler, SPSS 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiş ve açımlayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Bonferroni düzeltmesi gibi istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Katılımcıların %54,3'ünün yüksek, %33,6'sının orta, %12,1'inin ise düşük afet bilgisine sahip olduğunu ortaya koymuştur. Afetle ilgili eğitim alan katılımcılar, almayanlara kıyasla anlamlı derecede yüksek afet bilgisi düzeyine sahiptir. Afet tatbikatlarına katılım, afet bilgi düzeylerinde önemli bir artışa yol açmıştır. Ayrıca, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Acil Yardım ve Can Kurtarma Müdürlüğü’nde çalışan personel, diğer kurumlardakilere göre ortalama olarak daha yüksek puanlar elde etmiştir. Sağlık çalışanlarının afetlere hazırlık düzeylerinin artırılmasında düzenli eğitimlerin önemi vurgulanmaktadır. Bu çalışma, sağlık çalışanları için afet yönetimi ve hazırlık konularında stratejik planlamalar yapılması için bir temel oluşturabilir. Eğitim ve tatbikatların yaygınlaştırılması, afet durumlarında daha etkin müdahaleler ve toplumun daha hızlı iyileşmesine katkıda bulunabilir.

This study aims to analyze the levels of disaster preparedness among personnel in emergency and healthcare services in Istanbul A descriptive approach utilizing survey techniques was employed in this research. Data collection included socio-demographic questions, inquiries related to levels of disaster preparedness, and the Disaster Knowledge Level (DKL) Scale. The collected data were analyzed using statistical methods such as exploratory factor analysis, independent sample t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and Bonferroni correction. The findings of the study reveal that 54.3% of the participants possess a high level of disaster knowledge, 33.6% have a moderate level, and 12.1% exhibit a low level. Participants who received training related to disasters demonstrated significantly higher levels of disaster knowledge compared to those who did not receive such training. Participation in disaster drills has led to a notable increase in disaster knowledge levels. This study may contribute to the dissemination of training and drills for the preparedness of healthcare professionals in disaster management.