Türk vatandaşlığının yatırım yoluyla istisnai olarak kazanılması başvurusunda diğer vatandaşlıkların gizlenmesi sorunu

Abstract

Türk hukukuna göre yabancıların yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanmaları mümkün olup, bu husus 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m. 12 hükmüyle “Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnai haller” kenar başlığı altında düzenlenmiştir. Uygulamada Türk vatandaşlığına başvuran yabancıların bir kısmının birden çok vatandaşlığa sahip oldukları, dolayısıyla Türk vatandaşlığını üçüncü bir vatandaşlık olarak kazandıkları bilinmektedir. Buna rağmen Türk vatandaşlığına başvuran yabancıların herhangi bir sebeple, kasten veya ihmal nedeniyle, diğer vatandaşlıklarından birini Türk makamlarından gizlemeleri söz konusu olabilmektedir. Oysa “Türk vatandaşlığının iptali” kenar başlıklı 5901 sayılı Kanun m. 31(1) uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma kararı ilginin yalan beyanı veya vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden önemli hususları gizlemesi sonucunda vuku bulmuş ise kararı veren makam tarafından iptal edilecektir. Hal böyle olunca, Türk vatandaşlığını yaptığı yatırım yoluyla istisnai olarak kazanmak üzere başvuru yapan yabancının başvurusunda diğer vatandaşlıklarını gizlediğinin tespiti halinde, Türk vatandaşlığı başvurusunun reddi veya vatandaşlığı bu tespitten daha önce kazanmış ise vatandaşlığın iptali gerçekleşebilecektir. Hiç kuşkusuz, çok vatandaşlığa izin verilen bir vatandaşlık rejiminde anılan yaptırımın beyan edilmeyen vatandaşlıklar bakımından uygulama alanının sınırlı olması beklenecektir. Ancak vatandaşlıkların gereği gibi beyan edilmemesi uluslararası hukuktan kaynaklı bazı yükümlülüklerin yerine getirilmesini zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla diğer vatandaşlıkların beyan edilmemesinin kamu düzenini etkilediği ve bu durumun 5901 sayılı Kanun m. 12(2)’de yer alan “milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir” hükmü kapsamında bulunduğu değerlendirilebilecektir. Diğer yandan, vatandaşlık başvuru sürecinin çoğunlukla avukatlar tarafından yürütüldüğü dikkate alındığında, gizlenen bilgi nedeniyle vatandaşlık kazanamayan yabancının bu defa avukatının hukuki sorumluluğuna başvurması mümkün olabilecektir. Bu bildiride, yukarıda açıklanan hususlar çerçevesinde, Türk vatandaşlığı başvurusu sırasında diğer vatandaşlıklarını gizleyen yabancıların Türk vatandaşlığı başvurusunun durumu ve özellikle bu başvuru işlemlerini yürüten avukatların hukuki sorumluluklarının doğmaması için alınması gereken önleyici tedbirler değerlendirilmektedir.

According to Turkish law, it is possible for foreigners to acquire Turkish nationality through investment, and this issue is regulated under “Cases for Acquiring Turkish Nationality Exceptionally” titled Article 12 of the 5901 numbered Turkish Nationality Law. In practice, it is observed that some of the foreigners who apply for Turkish nationality have more than one nationality, thus they acquire Turkish nationality as a third one. Still, foreigners who apply for Turkish nationality may hide their other nationalities from the Turkish authorities due to various reasons, intentionally or negligently. According to “Cancellation of Turkish Nationality” titled Article 31(1) of the 5901 numbered Law, if the decision to issue Turkish nationality is made as a result of a false statement or concealment of important issues that constitute the basis of nationality issuance, this decision may be annulled by the issuing authority. Meaning that, if it is determined that foreigners who apply to acquire Turkish nationality exceptionally have concealed their other nationalities in their applications, they will not acquire Turkish nationality or if they have acquired it, their nationality will be annulled. Of course, in a nationality regime that allows multiple nationalities, the aforementioned sanction would be expected to have a limited application with respect to undeclared nationalities. However, failure to declare other nationalities properly makes it difficult to fulfill certain obligations arising from international law. Therefore, it can be evaluated that failure to declare other nationalities affects public order and that this situation falls within the scope of Article 12(2) of 5901 numbered Law, which states that "the requests of those who pose an obstacle to national security and public order shall be rejected by the Ministry". On the other hand, considering that the nationality application process is often carried out by an attorney at law, it might be possible for foreigners who fail to acquire nationality to apply for the civil liability of their attorneys. In this proceeding, within the framework of the issues explained above, the status of Turkish nationality applications of foreigners who conceal their other nationalities during the application for Turkish nationality and particularly the preventive measures needed to be taken to avoid civil liability of an attorney at law who carries out the application, are evaluated.