Basiretli iş adamı gibi hareket etme yükümlülüğü ve elektronik ticaret platformlarının alıcılara karşı sorumluluğu

Abstract

İnternet üzerinden alıcı ve satıcıları bir araya getirerek taraflar arasında mesafeli sözleşmelerin kurulmasına aracılık eden elektronik ticaret platformlarının hukuki sorumluluğunun kapsamı dardır. Neticede bir aracılık faaliyeti gerçekleştiren elektronik ticaret platformları, alıcı ve satıcı arasındaki sözleşmenin bir tarafı olmamaktadır. Üstelik 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun m. 9 uyarınca “aracı hizmet sağlayıcılar” hizmet sundukları elektronik ortamı kullanan kişilerce sağlanan içerikleri kontrol etmek, içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü bulunmamaktadır. Nitekim 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun m. 48(5) hükmünün de aracı elektronik ticaret platformlarının kurulmasına aracılık ettikleri sözleşmelerden doğacak sorumluluğunun kapsamının genişletilmesi için işletilmesi, özellikle alıcı ve satıcı taraflar ile imzalanan “hizmet koşulları” veya “üyelik sözleşmesi” adı verilen hukuki metinler karşısında mümkün görülmemektedir. Bununla beraber, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 18(2) uyarınca tacirin ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etme yükümlülüğünün bir tacir durumundaki aracı elektronik ticaret platformlarına uygulanarak satıcı ile alıcı arasındaki sözleşmelerden doğan sorumluluğunun kapsamının genişletilmesi mümkündür. Bu çalışmada basiretli bir iş adamı gibi hareket etme yükümlülüğünün aracı hizmet sağlayıcı durumundaki elektronik ticaret platformlarının satıcı ile alıcı arasındaki sözleşmeye ilişkin sorumluluğu açısından doğurduğu sonuçlar değerlendirilmektedir. Böylece elektronik ticaret platformlarının alıcılara karşı kendi ayıplı hizmetlerinden kaynaklı sorumluluklarının kapsamı basiretli iş adamı ilkesi dairesinde açıklanmaktadır. Çalışmanın uygulamada sıkça yaşanan ayıp, temerrüt ve sözleşmesel hakların kullanılması konusundaki alıcı mağduriyetlerine dair hukuki belirliliğin oluşturulmasına katkı sağlaması öngörülmektedir.

The extent of civil liability of electronic commerce platforms that act as an intermediary bringing buyers and sellers together on internet, appears to be limited. By acting as an intermediary, electronic commerce platforms do not become a party to the contract formed between the buyer and seller. Furthermore, pursuant to 6563 numbered Law Article 9, “intermediary service providers” do not have an obligation to control the content provided by content providers through the intermediary’s electronic platform or to investigate whether there is any illegality concerning the goods and services provided therein. Likewise, 6502 numbered Law Article 48(5) may not be effectuated to widen the scope of intermediary’s civil liability, especially due to “Terms of Services” or “User Agreement” legal texts signed by the buyers and sellers. However, trader’s obligation to act as a prudent businessman in its commercial affairs, as articulated by 6102 numbered Law Article 18(2), may be used to widen the scope of intermediary service provider liability. This study evaluates the effects of the obligation to act as a prudent businessman on electronic commerce platforms’ liability based on the distance contract between the buyers and sellers. The extent of electronic commerce platforms’ liability to buyers pursuant to the platforms’ own failure to duly provide its services is explained based on the prudent businessman principle. It is envisioned that the study will contribute to the legal certainty needed to resolve the problems regarding inconformity, defaults and exercise of contractual rights by buyers.