Antenatal dönemde mobil sağlık hizmetleri

Abstract

Günümüzde modern teknoloji kullanımlarının gelişmesiyle birlikte dijitalleşme her sektöre yansımıştır. Dijitalleşmenin sağlık sektöründeki yansımaları olan dijital sağlık, elektronik sağlık (e-sağlık) ve mobil sağlık (m-sağlık) hizmetleri sağlığın birçok alanına entegre olmuş durumdadır. Antenatal dönemde hem e-sağlık hem de m-sağlık hizmetlerinin kullanıldığı görülmektedir. Bu derlemede, antenatal dönemde m-sağlık hizmetlerinin kullanımı, çeşitleri, avantajları, kullanım sınırlılıkları ve etkinliğinin tartışılması amaçlanmaktadır. Makaleler, PubMed ve Google Scholar kullanılarak, Türkçe/İngilizce anahtar kelimelerle aranmıştır. Ulaşılan 128 İngilizce makale gözden geçirilmiş ve konu uygunluğu açısından değerlendirme yöntemiyle 27 makale bu derlemeye dahil edilmiştir. M-sağlık hizmetlerinin antenatal dönemde gebeliği yönetme ve anne-bebek sağlığını geliştirme gibi farklı amaçlarla kullanıldığı görülmektedir. Hizmetlerde çeşitlilik açısından farklılıklar görülmesiyle birlikte, msağlık hizmetlerinden; kısa mesaj hizmetleri, mobil aplikasyon ve telefonla arama yöntemlerinin sık kullanıldığı tespit edilmiştir. Hızlı ulaşım ve etkili takip açısından birçok avantajı olan m-sağlık hizmetlerinin; sosyal/zihinsel sorunlar, finansal kısıtlamalar ve teknolojik yetenekler gibi kullanım sınırlılıklarının olduğunu söylemek mümkündür. Literatürün 2015-2019 yılları arasında yoğunlaştığı görülmektedir. Makalelerin 9 tanesini randomize kontrollü çalışmalar oluşturmaktadır. Buna karşın, anne ve bebekte önemli etkilerinin olabileceği düşünülen m-sağlık hizmetleriyle ilgili daha yüksek kanıtlar sağlayacak randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmalar tasarlanırken, m-sağlık hizmetlerinin düzenlenmesinde sağlık profesyonellerinin yer almasının doğru bilgileri ulaştırmada ve kişinin mahremiyet açısından kendisini güvende hissetmesinde etkili olacağı düşünülmektedir.

Currently, digitalization has been reflected in every sector with the development of modern technology usage. Digital health, electronic health (e-health) and mobile health (m-health) services, which are the reflections of digitalization in the health sector, have been integrated into many areas of health. It is seen that both e-health and m-health services are used in the antenatal period. In this review, it is aimed to discuss the usage, types, advantages, limitations of use and effectiveness of m-health services. The articles have been searched with Turkish / English keywords by using PubMed and Google Scholar. Reached 128 English articles have been reviewed, and 27 articles have been included in this review with the evaluation method in terms of subject suitability. It is seen that, m-health services are used for different purposes such as managing pregnancy in antenatal period and improving maternal-infant health. Although there are differences in terms of diversity in services, it has been determined that among m-health services; short message services, mobile application and telephone call methods are frequently used. It is possible to say that the m-health services, which have many advantages in terms of fast communication and effective follow-up, also have usage limitations as social/mental problems, financial constraints and technological capabilities. The literature is seen to have concentrated between 2015 and 2019. 9 of the articles are constituted of randomized controlled studies. However, randomized controlled studies that will provide higher evidence about m-health services, which are thought to have important effects on mother and baby, are needed. It is thought that, while designing the studies, involvement of health professionals in the regulation of m-health services will be effective in delivering the right information and making the person feel safe in terms of privacy.