Z kuşağının yenilebilir böceklere yönelik tutum ve tercihleri: Gastronomi ve mutfak sanatları öğrencileri üzerine bir inceleme

Abstract

Yenilebilir böceklerin, sürdürülebilir tarım uygulamalarına katkıda bulunarak çevresel etkileri azaltma, düşük sera gazı emisyonları ve su tüketimi ile öne çıkma gibi önemli çevresel faydalarının yanı sıra, yüksek protein, vitamin ve mineral içeriği ile besleyici olma özelliği konuyu son dönemlerde dikkat çekici hale getirmiştir. Bu çalışmada, Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümü öğrencilerinin böcek tüketimine yönelik tutum ve tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, İstanbul ve Trabzon'da yer alan çeşitli üniversitelerdeki Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğrencileri ile iletişime geçilmiş ve çevrim içi anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında toplam 351 öğrenciye ulaşılmıştır. Çalışmada, Cicatiello ve arkadaşları (2016) tarafından geliştirilen gıda tüketim davranışları ile yenilebilir böcekler ve gıda tüketim durumlarına ilişkin ölçekler uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin genel anlamda, yenilebilir böcek tüketim alışkanlıkları ve tutumları, böcek türlerine yönelik eğilimleri değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin yenilebilir böcek tüketme tutum ve davranışlarının negatif olduğu, tüketme eğilimlerinin olmadığı gözlemlenmiştir. Demografik özelliklere ilişkin yapılan analizlerde, öğrencilerin böcek tüketimine yönelik pozitif algılarının cinsiyete göre anlamlı bir farklılık gösterirken; negatif algılarının cinsiyete göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Ayrıca, böcek tüketimine yönelik negatif algıları gelir seviyelerine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği anla şılmıştır. Ek olarak, böcek tüketimine yönelik algılarının gıda tüketim durumlarına göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için yapılan analizlerde etnik gıda tüketen katılımcıların böcek tüketme algılarının pozitif olduğu sonucuna varılmıştır. Bu araştırmanın, gastronomi alanında trend olan ve aynı zamanda alternatif bir gıda olarak kabul edilen yenilebilir böceklere karşı özellikle Z kuşağı tüketici algısını saptayarak literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The significant environmental benefits of edible insects, such as reducing environmental impact through sustainable agricultural practices, lower greenhouse gas emissions, and reduced water consumption, combined with their high protein, vitamin, and mineral content, have recently brought attention to this topic. This study aims to determine the attitudes and preferences of Gastronomy and Culinary Arts students regarding insect consumption. To this end, students from various universities in Istanbul and Trabzon were contacted, and an online survey was conducted. A total of 351 students participated in the research. The study employed scales developed by Cicatiello et al. (2016) regarding food consumption behaviors, edible insects, and food consumption situations. The collected data were analyzed using the SPSS program. The students' general attitudes and habits towards edible insect consumption, as well as their inclinations towards different insect species, were assessed. The findings indicate that students generally have negative attitudes and behaviors towards edible insect consumption and show no inclination towards consuming them. In analyses related to demographic characteristics, it was found that students' positive perceptions of insect consumption showed a significant difference according to gender, while their negative perceptions did not differ by gender. Additionally, it was found that negative perception of insect consumption showed significant differences according to income levels. Furthermore, in analyses conducted to determine whether perceptions of insect consumption differed according to food consumption habits, it was concluded that participants who consumed ethnic food had positive perceptions of insect consumption. This research is expected to make a significant contribution to the literature by identifying the consumer perceptions of Generation Z, a generation increasingly interested in gastronomy, towards edible insects as a trendy and alternative food sour.