İnternet oyun bağımlılığının bağlanma stilleri, metakognisyonlar ve çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Dijital Çağ, bireylerdeki eğlence ve boş zaman etkinlikleri üzerinde önemli değişimlere yol açmıştır. Sanal ortamda tercih edilen etkinlikler arasında dijital oyunlar yer almaktadır. Dijital oyunların gelişimiyle birlikte internet oyun bağımlılığı artış göstermeye başlamıştır. Sanal ortamda en fazla vakit geçiren yaş gruplarındaki yaygınlığı, ilişkili olabilecek faktörler ve oyun bağımlılığının söz konusu olup olmadığının incelenmesi, günümüz koşullarında geliştirilebilecek önleyici çalışmalara katkı sunması beklenmektedir. Bu araştırmada, beliren erişkinlerde internet oyun bağımlılığı, bağlanma stilleri, çocukluk çağı olumsuz yaşantılar, bilişsel dikkat ve üst biliş işlevleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma kapsamında 347 katılımcıya Kişisel Bilgi Formu, İnternet Oyun Bağımlılığı Ölçeği (İOOBÖ), Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği (ÇÇOYÖ), Bilişsel Dikkat Kilitlenmesi Sendromu Ölçeği ve Üst Biliş Ölçeği (ÜBÖ-30) uygulanmıştır. İnternet oyun bağımlılığı, çocukluk çağı olumsuz yaşantıları, bilişsel dikkat kilitlenmesi ve üst bilişsel işlevler cinsiyet değişkenine göre karşılaştırılmıştır. Ayrıca, katılımcılarda internet oyun bağımlılığı durumunun çocuklukta olumsuz yaşantılar, bilişsel dikkat ve üst biliş işlevleri ile yordayıcı ilişkisi incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda, katılımcıların %2,6 oranında internette oyun bağımlılığı bulunmaktadır. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda, erkeklerin internette oyun bağımlılığı puanları kadınlara kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Öte yandan, kadınlarda, kaçınan bağlanma, çocukluk çağı olumsuz yaşantıarı, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu ve üst biliş işlevlerinde sorunlar puan ortalamalarının erkeklere kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Korelasyon bulgularına göre, tüm katılımcılarda, internet oyun bağımlılığı puanları kaygılı bağlanma ile pozitif yönlü ilişkili saptanmıştır. Bununla birlikte, cinsiyete göre değişkenlerin ilişkisi incelendiğinde, kadınların internet oyun bağımlılığı puanları kaygılı bağlanma, çocukluk çağı olumsuz yaşantılar, bilişsel dikkat kilitlenmesi ve üst biliş arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki saptanmıştır. Erkeklerde ise yalnızca kaygılı bağlanma ve internet oyun bağımlılığı pozitif yönlü ve anlamlı ilişkili bulunmuştur. İnternet oyun bağımlılığının yordayıcıları incelendiğinde, tüm katılımcılarda, internet oyun bağımlılığı yordayıcılarının çocukluk çağı olumsuz yaşantılar ve kaygılı bağlanma olduğu ve modelin %20 oranında açıklayıcı olduğu saptanmıştır. Kadınlarda ise, internet oyun bağımlılığının yordayıcısının yalnızca kaygılı bağlanma olduğu ve %18 oranında yordadığı bulunmuştur. Kadınlarda internet oyun bağımlılığının oyun türüne, bağlanma biçimine, çocukluk çağı olumsuz yaşantılarına, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu düzeyine ve üst biliş düzeyine göre incelendiğinde, çevrimiçi oyunları tercih eden kaygılı bağlanma biçimine sahip kadınların internet oyun bağımlılığı puanları anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre, internet oyunlarını tercih etme durumunun daha önce erkeklerde daha yaygın olduğu bilinmekle birlikte bu çalışmada kadınların lehine artış gösterdiği anlaşılmaktadır. Öte yandan, kadınlardaki internet oyun oynama davranışının erkeklere kıyasla daha fazla psikolojik faktörle ilişkilendirilmesinin, kadın oyunculara yönelik ileri çalışmaların yapılabileceğin ve sonuçların karşılaştırılabileceği düşünülmektedir.

The Digital Age has led to significant changes in the entertainment and leisure activities of individuals. Digital games are among the activities preferred in the virtual environment. With the development of digital games, internet game addiction has started to increase. Examining the prevalence in the age groups who spend the most of their time in the virtual environment, factors that may be related and whether there is game addiction is expected to contribute to preventive studies that can be developed in today's conditions. In this study, the relationship between internet gaming addiction, attachment styles, negative childhood experiences, cognitive attention and metacognitive functions in emerging adults was investigated. Within the scope of the research, Personal Information Form, Internet Game Addiction Scale, Adverse Childhood Experiences Scale (ACE), Cognitive Attention Syndrome Scale (CAS) and Metacognition Scale (MCQ-30) were applied to 347 participants. Internet gaming addiction, adverse childhood experiences, cognitive attention syndrome and metacognitive functions were compared according to the gender. In addition, the predictive relationship of internet gaming addiction with adverse childhood experiences, cognitive attention syndrome and metacognitive functions was investigated. In line with the findings obtained in the research, 2.6% of the participants have internet gaming addiction. Based on the findings obtained in the study, males’ game addiction scores were found to be significantly higher than females’ scores. On the other hand, it was found that the mean scores of avoidant attachment, adverse childhood experiences, cognitive attention syndrome and problems in metacognitive functions were significantly higher in women than in men. According to the correlation findings, internet game addiction scores were positively correlated with anxious attachment in all participants. However, when the relationship between the variables according to gender was examined, a positive and significant relationship was found among the internet game addiction scores of women, anxious attachment, adverse childhood experiences, cognitive attention syndrome, and metacognition. In males, only anxious attachment and internet game addiction were found to be positively and significantly correlated. When the predictors of internet gaming addiction were examined, it was found that the predictors of internet gaming addiction in all participants were adverse childhood experiences and anxious attachment, and the model was explanatory by 20%. In females, it was found that the predictor of internet gaming addiction was only anxious attachment and it was predicted by 18%. When internet game addiction in women is analyzed according to game type, attachment style, adverse childhood experiences, cognitive attention syndrome level and metacognition level, internet game addiction scores of women with anxious attachment style who prefer online games were found to be significantly higher. According to the research findings, although it was known that the preference of internet games was more common in men before, it is understood that it increased in favor of women in this study. On the other hand, it can be considered that further studies on female gamers can be conducted and the results can be compared, as women's internet gaming behavior is associated with more psychological factors compared to men.