Fibromiyalji hastalarında ağrı düzeylerinin, ağrı felaketleştirme, metakognisyonlar, depresyon ve anksiyete semptomları ile ilişkisinin incelenmesi ve bel ağrısı hastaları ile karşılaştırılması
Citation
Özateş, B, H. (2021). Fibromiyalji hastalarında ağrı düzeylerinin, ağrı felaketleştirme, metakognisyonlar, depresyon ve anksiyete semptomları ile ilişkisinin incelenmesi ve bel ağrısı hastaları ile karşılaştırılması. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. İstanbul Kent Üniversitesi, İstanbul.Abstract
Literatürde psikolojik bileşenler ile karakterize ağrı ile fizyolojik temelli ağrının
psikolojiye ait kavramlar çerçevesinde karşılaştırıldığı oldukça az çalışma
bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı Fibromiyalji Sendromu hastaları (FMS), Kronik
Bel Ağrısı hastaları (KBA) ve Sağlıklı Kontrol Grubunda (SKG) ağrı şiddeti, depresyon,
anksiyete, ağrı felaketleştirme ve metakognisyon ölçeklerinin araştırılması ve
karşılaştırılmasıdır.
Araştırmanın örneklemi 18-65 yaş arası 56 FMS, 30 KBA ve 37 SKG olmak üzere
toplam 123 kişiden oluşmaktadır. Olgulara Sosyo-Demografik Forma ek olarak Beck
Depresyon Envanteri, Beck Anksiyete Ölçeği, Üst Biliş Ölçeği-30, Ağrı Felaketleştirme
Ölçeği, Fibromiyalji Etki Anketi ve Vizüel Analog Skala uygulanmıştır. Araştırmanın
istatistiği SPSS 22. versiyon kullanılarak değerlendirilmiştir. Dağılım normalliği
değerlendirilmiş, gruplar kategorik değişkenler yönünden ki kare yöntemiyle; yaş, gelir
ve ölçek skorları gibi sürekli değişkenler yönünden Kruskar Wallis testi kullanılarak
karşılaştırılmıştır. Anlamlı farklılık gösteren değişkenlerde post-hoc testler uygulanmış,
son olarak ağrı şiddeti ile anlamlı ilişki içerisinde bulunan değişkenlerin karıştırıcı
değişkenlerle ve birbirleriyle kontrol edilmesi amacıyla çoklu lineer regresyonlar
uygulanmıştır.
Araştırma sonucunda her grup için ağrı şiddeti ve ağrı felaketleştirme arasında yalnızca
FMS grubunda anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur. Bu bulgu, FMS hastalarında ağrı
şiddetinin ağrı felaketleştirmeden diğerlerine göre daha fazla etkilendiğini
göstermektedir. Diğer yandan FMS ile SKG arasında işlevsiz metakognisyonlar bazında
anlamlı düzeyde farklılık bulunurken, KBA grubunun anlamlı düzeyde farklılığı
olmadığı saptanmıştır. Son olarak yapılan regresyon analizleri sonucunda FMS ve KBA
grupları birlikte incelendiğinde ağrı şiddeti ile AFÖ “Çaresizlik” alt ölçeği skorlarının
bağımsız olarak ilişkili olduğu, FMS grubunda regresyonlar sonucunda anlamlı ilişkide
kalan değişken bulunmadığı ve KBA grubunda ÜBÖ-30 “olumsuz metakognitif
inançlar” alt ölçeği skorlarının ağrı şiddeti ile bağımsız ilişkili olduğu bulunmuştur There are very few studies in the literature that compare pain characterized by
psychological components and physiologically based pain within the framework of
psychological concepts. The aim of this study is to investigate and compare the pain
severity, depression, anxiety, pain catastrophizing and metacognition scales in
Fibromyalgia Syndrome patients (FMS), Chronic Low Back Pain patients (CLBP) and
Healthy Control Group (HCG).
The sample of the study consists of a total of 123 people, aged between 18-65, with 56
FMS, 30 CLBP and 37 HCG. In addition to the Socio-Demographic Form, Beck
Depression Inventory, Beck Anxiety Scale, Metacognition Scale-30, Pain
Catastrophizing Scale, Fibromyalgia Impact Questionnaire and Visual Analogue Scale
were applied to the cases. The statistics of the research were evaluated using SPSS
version 22. The normality of distribution was evaluated, and the groups were compared
in terms of categorical variables using the chi-square method and the Kruskar Wallis
test in terms of continuous variables such as age, income and scale scores. Post-hoc tests
were applied to the variables that showed significant differences, and finally, multiple
linear regressions were applied to control the variables that were significantly related to
pain severity with confounding variables and with each other.