Yönetim biliminin uluslararası ve Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde tarihsel evrimi: karşılaştırmalı analiz

Abstract

Bu çalışma, yönetim biliminin uluslararası ve Türkiye'deki tarihsel evrimini karşılaştırmalı bir bakış açısıyla ele almaktadır. Yönetim bilimi, örgütlerin etkin işleyişini sağlamak için temel prensipleri ve yöntemleri araştıran kritik bir disiplindir. İşletmelerin verimliliğini, karlılığını ve sürdürülebilirliğini etkileyen bu disiplin, 20. yüzyılın başlarından itibaren hızla gelişmiş ve değişmiştir. Çalışmada, yönetim biliminin tarihsel evrimi beş ana dönemde incelenmiştir: İlk Dönem (1900-1940), İkinci Dönem (1940-1960), Üçüncü Dönem (1960-1980), Dördüncü Dönem (1980-2000) ve 2000 sonrası dönem. Her bir dönemde yönetim yaklaşımları, örgüt yapıları ve işletmelerin yönetim anlayışları farklılık göstermiştir. Ayrıca, çalışma Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihsel gelişimi ile yönetim biliminin evrimi arasındaki ilişkiyi karşılaştırmalı analiz etmektedir. Türkiye'nin özellikle Cumhuriyet döneminde, Batı'daki benzerlerinden farklı örgütsel yapılar ve ekonomik koşullarla karşılaştığı vurgulanmaktadır. Bu durum, özellikle yönetim bilimi uygulamaları açısından önemlidir. Sonuç olarak, bu çalışma, yönetim bilimi ve Türkiye'nin tarihsel gelişimi arasındaki önemli ilişkiyi vurgulayarak hem uluslararası hem de yerel bir perspektif sunmaktadır. Akademik araştırmacılara ve uygulayıcılara, yönetim biliminin evriminin örgütsel yapılar ve işletme yönetimi üzerindeki etkilerini daha iyi anlama fırsatı sunulması hedeflenmektedir.

This study provides a comparative perspective on the historical evolution of management science in both international and Turkish contexts. Management science is a critical discipline that investigates fundamental principles and methods to ensure the effective functioning of organizations. Having profound implications on the efficiency, profitability, and sustainability of businesses, this discipline has rapidly evolved and transformed since the early 20th century. The study categorizes the historical evolution of management science into five main periods: the First Period (1900-1940), the Second Period (1940-1960), the Third Period (1960-1980), the Fourth Period (1980-2000), and the post-2000 period. Each period has witnessed variations in management approaches, organizational structures, and the understanding of business management. Furthermore, this research delves into the relationship between Turkey's historical development and the evolution of management science. It underscores that Turkey, especially during the Republican era, encountered distinct organizational structures and economic conditions compared to its Western counterparts. This distinction holds particular significance concerning the implementation of management science, as Turkey's economic and social conditions tended to impose constraints rather than promote entrepreneurship. In conclusion, this study sheds light on the significant relationship between management science and Turkey's historical development, offering both international and local perspectives. It provides an opportunity for both academic researchers and practitioners to gain a better understanding of how the evolution of management science has impacted organizational structures and business management.