Sağlıkta etik ilkeler

Abstract

Sağlıkta etik ve etik ikilemler literatüründe giderek daha fazla tartışma konusu olmaktadır. Sağlık hizmetlerinin karmaşık yapısında karşılaşılan etik sorunlar nedeniyle sağlık çalışanları etik ikilemler yaşamaktadır. Teknolojideki hızlı gelişmeler, sağlık finansmanındaki zorluklar, hasta ve yakınlarının ihtiyaçları ve beklentileri, sağlık hizmetlerinde etik karar verme sürecini daha karmaşık hale gelmiştir. Ancak, sağlık meslek mensuplarının eğitim, öğretim ve sağlık etiği ilkelerine ilişkin anlayışları ve bunların günlük pratikteki uygulamaları halen yetersizdir ve geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, sağlık etiğinin en sık kullanılan ilkeleri olan adalet, özerklik, zarar vermeme ve yararlılık ilkeleri ve bunların uygulanması hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Bu amaca bağlı olarak, sağlık profesyonellerinin günlük klinik uygulamalarında kendilerine rehberlik edecek etik prensiplerin uygulanması ve etik kararların verilmesinde fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Sağlık profesyonellerinin etik eğitimleri konusunda sağlıkta uygulamalı etik eğitimler verilmeli, eylem ve davranışın etik boyutlarını içeren etik yetkinlikler sağlanmalıdır. Sağlık profesyonellerinin etik sorunları yönetmeleri için etik kodların oluşturulması ve sağlık kuruluşlarında etiğin kurumsallaştırılması önerilmektedir.

Ethics and ethical dilemmas in health are increasingly the subject of debate in the literature. Due to the ethical problems encountered in the complex structure of health services, health professionals experience ethical dilemmas. Rapid advances in technology, challenges in health financing, needs and expectations of patients and their relatives have made the process of ethical decision-making in healthcare more complex. However, the understanding of health professionals on the principles of education, training and health ethics and their applications in daily practice are still inadequate and need to be improved. This study aims to provide information about the most frequently used principles of health ethics, namely justice, autonomy, non-harm and beneficence, and their application. Depending on this purpose, it is thought that it will be useful for health professionals to apply ethical principles and make ethical decisions that will guide them in their daily clinical practices. Applied ethical trainings should be provided in health on ethical trainings of health professionals and ethical competencies including ethical dimensions of action and behavior should be provided. It is recommended to establish ethical codes for health professionals to manage ethical problems and to institutionalize ethics in health institutions.